Potocznie nazywana czynność „wznowienie granic”, jednak granic się nie wznawia tylko znaki graniczne lub wyznacza się punkty graniczne, określające przebieg granic działek.
Czynności wznowienia znaków granicznych lub wyznaczenia punktów granicznych wykonuje się w trybie art. 39 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne. Do tych czynności mają zastosowanie głównie przepisy § 30 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (rozporządzenie w sprawie standardów).
Zgodnie z art. 39 ww. ustawy przesunięte, uszkodzone lub zniszczone znaki graniczne ustalone uprzednio, mogą być wznowione bez przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego, jeżeli istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich pierwotnego położenia. Jeżeli jednak wyniknie spór, co do położenia znaków, strony mogą wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie sprawy. Wznowienia znaków granicznych dokonują, na zlecenie zainteresowanych podmioty, o których mowa w art. 11 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne – uprawnione jednostki wykonawstwa geodezyjnego. Innymi słowy firmy, specjalizujące się w świadczeniu usług prac geodezyjnych – wykonawcy prac geodezyjnych.
O czynnościach wznowienia znaków granicznych zawiadamia się zainteresowane strony. Do zawiadomień stosuje się przepisy art.32 ust. 1 – 4 ustawy. Przepis § 30 rozporządzenia w sprawie standardów uszczegóławia sposób wykonania pomiarów w myśl którego geodezyjne pomiary sytuacyjne, mające na celu wznowienie znaków granicznych lub wyznaczenie punktów granicznych, wykonuje się przy wykorzystaniu danych obserwacyjnych określających położenie tych znaków lub punktów granicznych w oparciu o osnowę pomiarową, jaka była wykorzystana do pozyskania tych danych.
W przypadku nie zachowania się osnowy pomiarowej, o której mowa w przepisie na skutek zniszczenia lub przemieszczenia jej punktów albo braku możliwości jej odtworzenia, geodezyjne pomiary sytuacyjne, mające na celu wznowienie znaków granicznych lub wyznaczenie punktów granicznych, wykonuje się w oparciu o:
a) opisy topograficzne tych punktów granicznych lub
b) współrzędne tych punktów granicznych po ich uprzednim zharmonizowaniu w drodze matematycznej transformacji z układem
odniesienia określonym przez punkty poziomej osnowy geodezyjnej oraz pomiarowej osnowy sytuacyjnej.
Wznowione znaki graniczne lub wyznaczone punkty graniczne, po ich stabilizacji lub zamarkowaniu, podlegają ponownemu pomiarowi w oparciu o poziomą osnowę geodezyjną lub pomiarową osnowę sytuacyjną.
Należy szczególnie zwrócić uwagę, że wykonawca prac geodezyjnych opisane wyżej czynności może wykonać, o ile wyniki analizy danych pozyskanych z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego opisane w § 6 rozporządzenia w sprawie standardów spełniają warunki opisane w art. 39 ustawy.
Wykonawca pracy w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości powinien odtworzyć położenie znaków granicznych, bowiem w innym przypadku narusza przepis art. 39 ust.1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne.
Podkreślić także należy, iż ustawodawca przewidział możliwość, że dane zawarte w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym nie są wiarygodne – § 37 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Dalej w takim przypadku wykonawca prac geodezyjnych powinien zamiast wznowienia znaków granicznych bądź wyznaczenia punktów granicznych zastosować odpowiednio § 37 – § 39 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków lub dokonać rozgraniczenia nieruchomości w trybie ustawy.